عملگرهای منطقی در برنامه‌نویسی
عملگرهای منطقی (Logical Operators) از ابزارهای اساسی در برنامه‌نویسی هستند که برای ترکیب یا تغییر نتیجه‌ی عبارات شرطی استفاده می‌شوند. این عملگرها معمولاً مقادیر بولین (True/False) را پردازش می‌کنند.
انواع عملگرهای منطقی
| عملگر |
توضیح |
مثال |
| AND |
هر دو شرط باید True باشند |
x > 5 AND y < 10 |
| OR |
حداقل یکی از شروط True باشد |
a == 10 OR b == 20 |
| NOT |
معکوس کردن نتیجه شرط |
NOT(x == y) |
در زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف، نمادهای عملگرهای منطقی ممکن است متفاوت باشد. برای مثال در پایتون از کلمات and, or, not استفاده می‌شود.
کاربردهای عملی
عملگرهای منطقی در سناریوهای مختلفی کاربرد دارند:
- اعتبارسنجی داده‌های ورودی کاربر
- کنترل جریان برنامه با دستورات شرطی
- فیلتر کردن داده‌ها در پایگاه داده
- پیاده‌سازی الگوریتم‌های تصمیم‌گیری
برای مثال در اعتبارسنجی فرم‌ها می‌توانید بررسی کنید که هم نام کاربری و هم رمز عبور وارد شده باشند:
if username != "" AND password != "":
print("ورود موفقیت‌آمیز بود")
else:
print("لطفاً همه فیلدها را پر کنید")
برای یادگیری عمیق‌تر درباره عملگرها در پایتون می‌توانید به آموزش اینجا را بزنید مراجعه کنید.
اولویت عملگرها
عملگرهای منطقی دارای سلسله مراتب اجرا هستند که به ترتیب زیر می‌باشد:
- NOT (بالاترین اولویت)
- AND
- OR (کمترین اولویت)
برای تغییر این ترتیب می‌توانید از پرانتز استفاده کنید. مثال:
if (x > 5 OR y < 10) AND z == 0:
# دستورات
عملگرهای منطقی پایه‌ای اساسی برای ساخت برنامه‌های هوشمند و تصمیم‌گیر هستند. با تسلط بر این مفاهیم می‌توانید شرایط پیچیده‌تری را در کدهای خود پیاده‌سازی کنید.
